„Odkrywanie Kurpiowszczyzny”
5 kwietnia, 2017
Od 29 marca sierpeckim Ratuszu podziwiać można piękno i bogactwo obyczajowości Kurpiów. Wystawa „Kurpie Poland” przygotowana została przez Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce.
Jej treść stanowią misternie wykonane wycinanki, barwne stroje, wytwory rękodzieła i sztuki użytkowej, tradycyjne instrumenty muzyczne oraz przedmioty związane z czasem świętowania.
Uroczystego otwarcia wystawy dokonali Dyrektor Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, Maria Samsel i Dyrektor Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, Jan Rzeszotarski. Wśród zebranych znaleźli się przedstawiciele kultury, lokalnych mediów i mieszkańcy Sierpca. Kurpie to nazwa ludności zamieszkującej północno-wschodnią Polskę. Wywodzą się oni z Puszczy Zielonej, na północ od Narwi, i Puszczy Białej, w widłach Bugu i Narwi. Choć region stanowi część Mazowsza, kurpiowska kultura i język wyróżniają się wśród innych grup żyjących na tym obszarze. Odrębność zawdzięczają położeniu wśród niedostępnych ostępów leśnych i bagien. Ziemie te obfitują w urzekające krajobrazy pełne łąk, jezior i zagajników. Tym co rozsławiło je na całą Europę jest bogata obrzędowość, wzornictwo i folklor. Kultura ludowa tętni tam życiem. Nierzadka jest sytuacja, że w jednej miejscowości funkcjonują dwa zespoły folklorystyczne. Wycinanki wytwarzane są przez całe pokolenia, a wzory opracowane przez prababcie przekazywane dalej młodym twórczyniom. Struktura ekspozycji zbudowana została w myśl zasady „od perspektywy makro do mikro”. Zwiedzający poznać może miejsce Kurpiowszczyzny na mapie kontynentu, by potem zanurzyć się w bogaty świat zwyczajów, sztuki i rękodzieła, odkryć architekturę i zdobnictwo, a także codzienność Kurpiów ukazaną poprzez tradycyjny strój, a zakończyć swój spacer podziwiając misterne wycinanki wyrabiane z pomocą prostych nożyc do strzyżenia owiec. Pierwsze wzmianki na temat tych papierowych ozdób pojawiły się w prasie z lat 1880 i 1881. Od tego momentu w regionie nastąpił znaczny rozwój tradycji wycinankarskiej. Rękodzielniczki opracowały setki motywów i wzorów, które swobodnie łączyły i przetwarzały, tworząc prawdziwe dzieła sztuki. Oprowadzając zwiedzających po wystawie, Maria Samsel podkreśliła, że niemożliwe jest wykonanie tak misternych prac z użyciem współczesnych nożyczek. Prymitywne nożyce używane do dziś w pracach gospodarskich i rękodziele oparte są na mechanizmie sprężynowym. Pozwala to na wycięcie delikatnych, równych krawędzi, bez rwania cienkiego papieru. Zwiedzanie wzbogacił pokaz wycinankarstwa w wykonaniu twórczyni ludowej, Wiesławy Bogdańskiej. Integralną część ekspozycji stanowią plansze edukacyjne i materiały audiowizualne prezentujące tradycje Kurpów. Zwiedzający mieli również okazję poznać najważniejsze kurpiowskie imprezy folklorystyczne, m.in. „Wesele kurpiowskie” i „Miodobranie” organizowane w Zagrodzie Kurpiowskiej w Kadzidle.
Ekspozycję we wnętrzach Ratusza oglądać można do 30 czerwca 2017r. Już teraz serdecznie zachęcamy do zwiedzania.
Jarosław Asztemborski
