Siła kultury – szansą na łagodzenie napięć wynikających z różnic kulturowych – relacja z konferencji w MWM w Sierpcu

W dniach 15-16 października w Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu odbyła się konferencja naukowa pt. Obraz mniejszości etnicznych w muzeach. Kolekcje, wystawy, edukacja.

Uczestniczyli w niej przedstawiciele instytucji muzealnych oraz uczelni wyższych z całego kraju, m.in. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, Muzeum Wsi Radomskiej, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Muzeum Historii i Farmacji Uniwersytetu w Białymstoku, Muzeum Ziemi Puckiej, Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej oraz Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku. Przedstawiono 15 referatów poruszających problematykę prezentacji zbiorów dotyczących mniejszości etnicznych na wystawach i w muzeach.
Obrady zainaugurował dyrektor Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu Jan Rzeszotarski. Podczas dwudniowych obrad zastanawiano się nad rolą muzeów w upowszechnianiu pozytywnego postrzegania mniejszości etnicznych.
W ramach konferencji słuchacze mogli także podziwiać mobilną wystawę „Supraski Polin” (Polin – w jęz. hebrajskim i jidysz oznacza Polskę i „tutaj odpoczniesz”). Wystawa przypominała, że to Polin rozpoczyna dzieje społeczności żydowskiej nad rzeką Supraśl w XVII wieku. A obecnie systematycznie odkrywane są kolejne nazwiska dawnych żydowskich mieszkańców Supraśla….
Paulina Suchecka z Muzeum Etnograficznego Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu w referacie pt. „Mniejszości kulturą bogate” nakreśliła szczegółowy obraz ludu Dolnego Śląska – zwyczajów, sposobu życia mieszkańców, a nawet pieśni, muzyki i tańca tego regionu. Wykład ukazał bogactwo kulturowe regionu wynikające z jego zasiedlenia przez przedstawicieli wielu grup etnicznych i narodowych, a także reemigrantów i przesiedleńców z dawnych Kresów. Z kolei wykład Krystyny Pawłowskiej z Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku pt. „Aranżacja mieszkania Żyda jako wyzwanie dla etnografa na przykładzie karczmy w Kujawsko – Dobrzyńskim Parku Etnograficznym w Kłóbce” był ciekawą opowieścią na temat aranżacji mieszkania Żydów.
Wielu prelegentów przybliżyło ekspozycje muzealne ukazujące kulturę mniejszości etnicznych, liczne wykłady zostały wzbogacone fragmentami filmów i nagrań, a także wspomnień Żydów i Romów.
Tymczasem za sprawą wykładu Zastępcy Dyrektora MWM w Sierpcu Bogusławy Trojanowskiej uczestnicy konferencji poznali szczegóły dotyczące zakupu kolekcji obrazów do dworu z Uniszek Zawadzkich na terenie skansenu.
Problematyka mniejszości etnicznych okazała się interesująca z wielu punktów wiedzenia. Przede wszystkim uzmysłowiła, iż różne są perspektywy myślenia o mniejszościach. W czasie dyskusji zgodnie stwierdzono jednak, że siła kultury jest nadzieją na zachowanie najważniejszych treści i wartości, a propagowanie idei wielokulturowości daje szansę na łagodzenie napięć wynikających z różnic kulturowych.
Ustalany rok wcześniej temat obrad okazał się bardzo aktualny, a w odniesieniu do bieżących wydarzeń zyskał wymiar szczególny.

Agnieszka Jezierska – Chalicka